مروری بر تاریخ دانشگاه صنعتی شریف
(ویرایش اول)
1) دکتر مجتهدی (1346/11-1344/7)
دانشگاه صنعتي شريف در يازدهم آبان ماه 1344 با هدف تربيت افراد متخصص متناسب با نياز هاي آينده جامعه صنعتي ايران و با كيفيتي هم سطح دانشگاههاي معتبر دنيا توسط دكتر مجتهدي تأسيس شد. شخص شاه تولیت عظمای دانشگاه را به عهده گرفته و طی ابلاغی این طور نوشت: «برای نیابت تولیت عظمای این دانشگاه كسی را انتخاب كردیم كه تمام عمر خود را نه فقط در محیط آموزشی گذرانده بلكه امتحان استعداد خود را در اداره و فراهم كردن محیطی تحصیلی و اخلاقی داده است». دكتر مجتهدي مي گويد : وقتي اساسنامه را نزد شاه بردم گفتم اگر نظر شما اينست كه دانشگاه در سطح بالا ايجاد شود اگر سرو كارم با وزير فرهنگ يا نخست وزير با شد نه سطح بالا خواهد بود ونه به اين زودي ايجاد مي شود .اجازه بفرماييد دانشگاه بنام شماباشد ومن تحت امر شما انجام وظيفه نمايم . دكتر مجتهدي مي گويد : مي خواهم اثبات كنم در مملكت ما جوانان با استعدادمان در دانشگاه هاي خوب آدم حسابي خواهند شد وآين جوانان فاضل وداراي اعتماد بنفس قوي هستند كه احتياجات مملكت را مرتفع مي كنند . تربيت نيروي انساني متخصص مورد نياز صنايع كشور مخصوصا صنايع سنگين و انجام پزوهش علمي وتكنولوزي در شمار دانشگاه هاي معتبر جهان به شرحی كه در سالنامههای دانشگاه چاپ شده است هدف از فرمان تاسيس بود. مجتهدي دانشگاه را غير دولتي اعلام كرد وهزينه هاي تاسيس از محل كمك هاي افراد و سازمان هاي دولتي تامين گرديد .هزينه هاي اداره دانشگاه نيز بعدها از همان محل خصوصا شركت ملي نفت وشهريه در يافتي از دانشجويان تامين مي گرديد. در نشریه اولین سالگرد تأسیس دانشگاه مقدار كمكهای اهدایی به دانشگاه با ذكر اسامی و اشخاص اهداء كننده از یك میلیون ریال تا كمتر از صد ریال نوشته شده بود. كار جمع آوري كمك هاي اشخاص حقيقي وحقوقي وتهيه زمين وساخت ساختمان هاي دانشگاه انجام گرفت و نقشه هاي 70 هزار متر ساختمان توسط آقاي حسين امانت وتعدادي از فارغ التحصيلان البرزتهيه گرديده و طي شش ماه ساخته شد. در محل كنونی دانشگاه فقط یك ساختمان جنوبی آن (اهدایی وزارت آموزش و پرورش) وجود داشت.وسايل كارگاه وآزمايشگاه هارا نيز شركت نفت خريداري نمود.اساتيد نيز تمام وقت و با حقوق بيش از دو برابر ديگر دانشكاه از بهترين فارغ التحصيلان خارج واساتيد داخل مشغول بكار شدند . .استفاده از نیرو و فكر جوان و تلفیق آن با تجربه علمی و عملی اشخاص كار كشته نه تنها باعث پایهگذاری یك چنین دانشگاه معتبری گردید، بلكه موجب پیدایش یك انقلاب آموزشی در سطح كشور گردید و سیستمهای آموزشی و اداری سنتی را تا حدود زیادی تغییر داد. چند نفر از اشخاصی كه در این فعالیتها همراه ایشان بودند آقایان دكتر هوشنگ منتصری- معاون دانشگاه، مهندس تیمور لكستانی- مدیر امور عمومی، دكتر محمد حسن ادیب- خزانهدار، ، مهندسی كمالی- مسئول امور تأسیسات و ساختمان، مهندس حسین امانت- طراح نقشههای ساختمانی دانشگاه، و مهندس ابوالحسن ابوذر- مسئول امور مالی، بودند. .. اين دانشگاه به استناد ماده يك اساسنامه ي خود براي مدتي نامحدود در تهران گشايش يافت و ماده دو همان اساسنامه به دانشگاه اجازه ميداد براي گسترش دامنه فعاليت هاي خود شعبي در شهرستان ها داير كند. چند ماده از اساسنامه دانشگاه چنین بود: - دانشگاه برای مدتی نامعلوم در تهران تأسیس میشود و میتواند با پیشنهاد نیابت و تصویب هیئت امناء در شهرهای دیگر شعبه تأسیس نماید. - دانشگاه مؤسسه فرهنگی غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی میباشد. - دانشگاه به وسیله هیئت امناء (30 نفر از مقامات بالای مملكتی آن زمان)، كه برای مدت 5 سال با فرمان شاه منصوب میشوند، اداره خواهد شد. اساسنامه شامل 25 ماده و 10 تبصره مصوب 18/10/1344 شورای مركزی دانشگاهها و از مواد مهم آن تشكیل شورای دانشگاه بود. دانشگاه صنعتي شريف از مهرماه سال 1345 با در اختيار داشتن 54 نفر عضو هيأت علمي (8 نفر دكتري، 38 نفر فوق ليسانس، 3 نفر ليسانس و 5 نفر تكنسين)فعاليت آموزشي خود را با پذيرش 407 نفر دانشجوي پذيرفته شده در آزمون ورودي دانشگاه (با حضور 5321 نفر متقاضي ) ، آغاز كرد. دانشكده هاي مهندسي برق، مهندسي شيمي، مهندسي متالورژي و مهندسي مكانيك در بدو تأسيس دانشگاه اقدام به پذيرش دانشجو نمودند. (در ابتدا فعالیت آموزشی دانشگاه با 5 گروه آموزشی به شرح زیر شروع گردید: 1- گروه آموزشی ریاضی با 8 نفر (2 نفر با درجه دكترا و 5 نفر فوقلیسانس 1 نفر لیسانس) سرپرست آقای دكتر مجتهدی. 2- گروه آموزشی فیزیك با 22 نفر (6 نفر با درجه دكترا و 16 نفر با فوق لیسانس) سرپرست آقای دكتر فیروز پرتوی. 3- گروه آموزشی شیمی با 11 نفر (2 نفر درجه دكترا و 9 نفر فوقلیسانس) سرپرست آقای دكتر سیاوش مهنا. 4- گروه آموزشی رسم فنی با 6 نفر (همگی فوق لیسانس 4 نفر رسمی، 2 نفر قراردادی) سرپرست آقای مهندس حشمتاله نیایش. 5- گروه آموزشی كارگاهها 9 نفر (8 نفر فوقلیسانس، 1 نفر لیسانس) سرپرست آقای مهندس محمد پیروزنیا .مرحوم) در تاریخ 11 آبان ماه 1345 روز افتتاح رسمی دانشگاه با ورود شاه و فرح و مقامات مملكتی آن زمان اولین نشریه دانشگاه حاوی اساسنامه و اسامی كادر آموزشی و عكس آنها چاپ شده و به همگان داده شد. در آن روز پس از بازدید از قسمتهای مختلف، ناهار را با دانشجویان خورده، ضمن سخنرانی هدف از تأسیس دانشگاه را تشریح و از دكتر مجتهدی تعریف نمود. ساختمان آن زمان دانشگاه شامل ساختمان جنوبی دانشگاه با تالار اجتماعات جلوی آن، ساختمان كوچك نیابت تولیت، ساختمان دانشكده فیزیك. سالن ناهارخوری دانشجویان و یك ساختمان كوچك ناهارخوری برای كاركنان یكی از سالنهای فعلی كارگاه، ساختمان كوچك بهداری و انبار البته ساختمان دبیرخانه دانشگاه هم واقع در خیابان امیرآباد شمالی (كارگر شمالی كنونی) نزدیك به میدان انقلاب را باید به این مجموعه اضافه نمود. كنكور سال دوم دانشگاه در سال 1346 با حضور 5655 نفر برگزار و آقایان دكتر حسامالدین ارفعی استاد كنونی دانشكده فیزیك و دكتر حسین جلالی كوشكی با معدل 20 شاگردان اول این كنكور میشوند. در دومين سال فعاليت آموزشي دانشگاه تعداد دانشكده هاي آن افزايش يافته و دانشكده هاي فيزيك و رياضي (مهندسي علوم) و دانشكده مديريت صنعتي و اقتصاد مهندسي نيز كار خود را آغاز كردند. كادر هيئت علمي نيز به هفتاد نفر رسيد زمزمه انتقال دانشگاه به اصفهان در همان زمان تأسیس ، لطمه زیادی از لحاظ توسعه فضاي فيزيكي ، تأمین مسكن كاركنان و سایر موارد مشابه وارد كردكه هنوز هم ترمیم نشده است و آثار آن در دانشگاه محسوس است . وزير دارايي وقت (آموزگار )در جلسه هيئت امنا دانشگاه گفت پرداخت حقوق سه برابري به استادان دانشگاه در مقايسه بااستادان دانشگاه تهران وقتي توجيه دارد كه دانشگاه در شهرستان تشكيل شود و درجلسه محل دانشگاه اصفهان اعلام شده و مقرر شد دانشگاه موقتا تا پايان ساخت پرديسه اصفهان در تهران دانشجو بگيرد. مرحوم دكتر مجتهدی در رعایت مقررات مخصوصاً ورود و خروج كاركنان فوقالعاده جدی بود و احداث دفتر ریاست در نزدیكی محل ورودی دانشگاه مؤید این موضوع است. تأكید در تدریس استادان با مطالعه بسیار زیاد و بدون اشتباه و انجام حضور و غیاب جدی اساتيد و حتی برای اعضاء هیئت امناء توسط ايشان و انجام بعضی سختگیریها و حضور تمام وقت اساتید جوان در دانشگاه ، بنیان محكمی را بر جای گذاشت. روش آموزشی دکتر مجتهدی مشابه سیستم دبیرستانی بود.
2) دکتر رضا (1347/11-1346/5)
آقای پروفسور رضا مدتی در حدود 6 ماه ریاست دانشگاه صنعتی را به عهده داشتند. جهت دادن دانشگاه به سوی سیستم آموزشی واحدی و جدید به جای روش سنتی سالیانه و تغییر در جهت كاهش ساعات كلاس دانشجویان در روز و تاكيد در مورد یادگیری و آموزش بیشتر و سریع كامپیوتر در دانشگاه و مملكت توسط ایشان صورت گرفت . با تأسیس وزارت علوم در سال 1346 رؤسای دانشگاهها زیر نظر وزارت علوم قرار گرفته و در اواخر مرداد 1347 تغییرات در مديران ایجاد میشود از جمله پروفسور رضا كه چند ماه بیشتر ریاست دانشگاه صنعتی را به عهده نداشت به ریاست دانشگاه تهران منصوب شدند. دکترضرغامي می گوید: همزمان با ايجاد دانشگاه صنعتي آريامهر در ايران ،انقلاب بزرگ آموزشي در فرانسه واعتراض عظيم دانشجويان آمريكا به جنگ ويتنام در شرف تكوين بود.دكتر رهنما وزير وقت فرهنگ بمنظور جلوگيري از تسري اين اعتراضات به محيط هاي آموزش عالي شاه را تشويق كرد تغييرات بنيادي در نظام آموزش عالي ايجاد نمايد .ودر كنفرانس آموزشي رامسراصول انقلاب آموزش عالي بشرح زير شكل گرفت - لزوم ديالوگ با دانشجو - لزوم پزوهش در محيط دانشگاه - آزادي دانشجو در انتخاب درس وايجاد سيستم واحدي - حذف كرسي استادان ، وپروفسور رضا رييس دانشگاه تهران شد تا اين اين انقلاب را در دانشگاه تهران پياده كند ودكتر امين نايب التوليه دانشگاه صنعتي آريامهر شد.
3) دکتر امین (1351/9-1347/5)
در سال تحصيلي 48-1347 دانشکده مهندسي علوم به سه دانشكده رياضي، فيزيك و شيمي تبديل شد و دانشجويان آن بين اين سه دانشكده تقسيم شدند. هم چنين دانشكده مديريت صنعتي و اقتصاد مهندسي نيز براي نخستين بار در سطح ليسانس دانشجو پذيرفت. در زمان ایشان دانشگاه نظم و انضباط آموزشی و اداری مشخصی پیدا كرد. آيين نامه آموزشي در تاریخ 30/2/1348كه توسط شوراي دانشگاه تدوين شده بود شامل 52 ماده و 30 تبصره در همين سال به تصويب هيأت امناي دانشگاه رسيد و مورد اجرا گذارده شد. او اقدامات زير را نيز انجام داد: - استادان تمام وقت شدند - امور آموزشي در اختيار شوراي دانشگاه متشكل از رييس دانشگاه وسرپرستان دانشگده ها ونمايندگان منتخب شوراي دانشكده ها قرار گرفت - ارزيابي وارتقا كادر آموزشي فقط مبتني بر كيفيت وكميت آموزش ،پزوهش وخدمت آنان به جامعه ،توسط كميته اي منتخب از استادان انجام گرفت.( در سال 51 دكتر مهدي بهزاد ودكتر فريدون هژبري ودكتر ضرغامي اولين استادان دانشگاه بودند که توسط كميته منتخب ارتقا يافتند) - مقررات آموزشي مخصوصا ماده ي 13 كه بر اساس آن دانشجوياني كه نمراتشان به حد نصاب نمي رسيد از دانشگاه اخراج مي شدند، به مرحله اجرا گذاشته شد. - رابطه با صنعت تشويق وتقويت شد - ایجاد صندوق پسانداز كاركنان، پرداخت وام مسكن، كمك های بهداشتی در همان زمان اعلام شد دانشگاه به اصفهان منتقل میشود. 11/8/49 شاه در جشن اولین دوره فارغالتحصیلی دانشجویان شركت كرده در این مراسم 263 نفر از 412 نفر دوره اول در مقطع لیسانس فارغالتحصیل شده بودند آقایان دكتر حصاركی، دكتر سلطانیه، دكتر كوكبی و دكتر مشایخی از استادان كنونی دانشگاه صنعتی از فارغالتحصیلان همین دوره میباشند. تعداد اعضاء هیئت علمی در این تاریخ 195 نفر (75 نفر دانشیار و استادیار)، 49 نفر مربی و 71 نفر دستیار و عدهای دانشجویان 1763 نفر اعلام گردید. دانشكدههای مهندسی مكانیك، برق، صنایع، ریاضی، شیمی، متالوژی و دانشكدههای مهندسی علوم و همچنین مراكز محاسبات، زبانهای خارجی، گرافیك مهندسی (رسم فنی سابق)، كارگاهها و آب و انرژی در این زمان مشغول به كار بودند. طی چهار سال كادر هيئت علمي از 70 نفر به بيش از 200نفر و تعداد دانشجويان از 800 نفر به2500 نفر افزايش یافت همچنین مباحث علوم اجتماعي جهت راه اندازي مركز تعليمات عمومي توسط دكتر نصر استاد دانشگاه تهران تدوين گردید. در سال 49 مسئوليت طرح ايجاد پرديسه ي جديد دانشگاه را در اصفهان به دكتر ضرغام واگذار نمودند .دكتر امين زميني به مساحت 16 ميليون متر مربع در محل فعلي دانشگاه جهت ايجاد پرديس اصفهان دانشگاه از دولت گرفته بود حل وفصل دعاوي روي اين اراضي تا زمان دكتر نصر نيز ادامه داشت .اين مساحت عظيم به دانشگاه امكان مي داد كه بتواند مراكز پيشرفته پزوهشي وصنعتي را بدون هيچ گونه محدوديتي در جوار خود بوجود آورد ومنشا تحولات تحولات فني وتكنولوزي پيشرفته در كشور گردد (نظير اين تفكر در استنفورد منجر به silicon valley شد كه مد نظر بود). طرح جامع فونكسيونل عبارت بود از تعيين فضاهاي مورد نياز و روابط اين فضاها با هم ، طرحي كه زير بناي طرح جامع معماري وطرح هادي ساخت دانشگاه صنعتی اصفهان قرار گرفت. تدوين سياست هاي علمي ومهندسي دانشگاه و برنامه گسترش آن بر اساس دو پرديس تهران و اصفهان توسط كميته از سرپرستان وكادر آموزشي ومسئوليت دكتر ضرغامي وبرنامه ارتباط با صنعت وگسترش تحقيقات وتامين تجهيزات پزوهشي دانشگاه و ، تهيه طرح جامع فونكسيونل وطرح جامع معماري دانشگاه صنعتي اصفهان ، در این دوره صورت گرفت. ، وبعدها فعاليت هاي ساختماني پرديس اصفهان در سال 53 با بيش از 250 هزار متر مربع آغازگردید. از سال تحصیلی 49-50 جذب دانشجو از طریق کنکور سراسری صورت گرفت در حالیکه تا قبل از آن از طریق آزمون اختصاصی دانشگاه بود. یکی از اقدامات تشكيل كميته اي شناسائئ دانشجويان مستعد واعزام آنها به ادامه تحصيل بود که اولين گروه (200نفر)در سال50 اعزام گردیدند. در سال تحصيلي 51 - 1350 دانشكده مهندسي سازه فعاليت آموزشي خود را در سطح ليسانس آغاز كرد. انجمن فارغ التحصيلان و دانش آموختگان اين دانشگاه نيز در سال تحصيلي 51 - 1350 به ثبت رسيد. در سال تحصيلي 52-51 به منظور گسترش علوم انساني و اجتماعي، ايجاد و توسعه پژوهشها در زمينه هايي كه تكنولوژي را با جامعه و انسان پيوند ميدهد، مركز تعليمات عمومي و زبانهاي خارجي دانشگاه تشكيل شد و دروس اختياري علوم انساني در سطح دانشگاه ارايه شد. رشته هاي فوق ليسانس در مهندسي برق، فيزيك و شيمي نيز در اين سال ايجاد شد.
4) دکتر نصر (1354/4-1351/9)
در تاريخ1/9/51 آقای دكتر سید حسین نصر استاد فلسفه و رئیس دانشكده ادبیات دانشگاه تهران به جای آقای دكتر امین نیابت تولیت عظمای دانشگاه را عهدهدار میگردد. از آغاز سال تحصيلي 53-1352 گروه كامپيوتر و كاربرد آن با دانشكده رياضي ادغام شد و دانشكده رياضي به دانشكده رياضي و علوم كامپيوتر تغيير نام يافت وبا تبديل دانشكده رياضي به دانشكده رياضي وعلم كامپيوتر در رشته هاي رياضي و كامپيوتر در دوره هاي فوق ليسانس براي نخستين بار دانشجو پذيرفته شد. هم چنين ايجاد دو واحد درس ورزش و تربيت بدني به صورت اجباري براي همه دانشجويان دوره ليسانس به تصويب شوراي دانشگاه رسيد و از يكم مهرماه 1352 به مورد اجرا گذارده شد. در اين سال براي نخستين بار در رشته مهندسي شيمي دانشجوي فوق ليسانس پذيرفته شد . با گسترش اعتراضات سیاسی در این سال ها بدلیل نامرتب بودن تشكیل كلاسها از آذر 52 به بعد منجر به حذف ترم اكثر دانشجویان دانشگاه میشود. در دیماه 53 زمینهای فعلی شهرك دانشگاه صنعتی شریف خریداری و تعاونی مسكن دانشگاه برای این منظور تشكیل میشود. از زمان دكتر مجتهدی دفتر حضور و غیاب اعضاء هیئت علمی در اتاق جلو درب ورودی دانشگاه قرار داشت كه بعدها با كوشش دكتر هژبری معاون آموزشی برداشته شد و در دفاتری كه در دانشكدهها و مراكز گذشته شده بود اعضاء هیئت علمی حضور خود را اعلام میكردند. در زمان آقای دكتر نصر این دفاتر هم بر چیده شد.
5) دکتر ضرغامی (1356-1354)
دكتر مهدی ضرغامی استاد ریاضی دانشگاه صنعتی به نیابت تولیت دانشگاه منصوب شده و در اين دوره موضوع انتقال دانشگاه به اصفهان منجر به بروز اختلاف با كادر علمي مي شود. همزمان اعتراضات واعتصابات ودر گيري با گارد خصوصا در 16 آذر وسالروز ورودگارد به دانشگاه در سال 52 گسترش مي يابد. دراسفند 55 دفترچه راهنمای كنكور تصمیمگیری در مورد انتخاب دانشجو برای دانشگاه صنعتی در تهران ، به بعد موكول میشود.فروردين 56 مسئله عدم پذیرش دانشجو در تهران واقعاً جدی شده و به علت جو مبارزات سیاسی دانشجویان و اعضاء هیئت علمی علیه دستگاه حاكمه جریان انتقال دانشگاه از نظر آنان یك حركت سیاسی و حتی تنبیهی توسط دولت تلقی گردیده که نمیبایست این انتقال انجام مي گرفت . درآبان سال 56 پس از تامين كادر آموزشي وپزوهشي وكادر اجرايي ،دانشگاه صنعتي اصفهان با رياست دكتر امين با پذيرش هزار دانشجو آغاز بكار كرد.
6) دکتر مهران (1357/6-1356/6)
در شهریور ماه 56 نیابت تولیت دانشگاه به جناب آقای پروفسور علیرضا مهران سپرده میشود. از مهر 56 فعالیتهای آموزشی در دانشگاه صنعتی اصفهان شروع شده و دانشگاه صنعتی شریف در تهران دانشجوی جدید نمیپذیرد. پروفسور مهران سیزده نفر از اعضای هیئت علمی را كه اخراج شده بودند به دانشگاه برگردانید. بهمن ماه 56 پس از جلسات زیاد در مورد ابقاء دانشگاه صنعتی در تهران، برای نخستوزیر نامهای تهیه و ارسال میشود. در سالهای 57-56 تظاهرات وبرنامه هاي گسترده دانشجويي همزمان با انقلاب مردمي به شكل هاي مختلف صورت مي گيرد. درتاريخ 10/2/57 در جلسه عمومی هیئت علمی دانشگاه ، قطعنامه ابقاء دانشگاه صنعتی در تهران تصویب و قرار میشود در صورت عدم قبول آن، از تاریخ 17/2/1357 كادرآموزشی در كلاسها حاضر نشوند. روزنامهها مورخ 18/2/57در مورد اعتصاب دانشگاه صنعتی شریف مطالبی چاپ میكنند و حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف بعد از چند روز اعتصاب قطع میشود . از طرف اعضاء هیئت علمی كمیتههای مختلف مربوط به اعتصاب مانند كمیته تهیه بولتنهای خبری, كمیته مالی و كمیته حقوقی تشكيل میشود. در تاريخ 28/3/57 مجلس شورای ملی از استادان برای شركت در كمیته عالی مجلس دعوت میكند و در آنجا آقای نبیاحمد نماینده مجلس به مسئله عدم پرداخت حقوق اعضای هیئت علمی اعتراض میكند. مدتی پس از این اعتصاب، سیل حمایت دانشگاهها و مؤسسات آموزشی دیگر، روزنامهها، صاحبان قلم، بازاریان و به طور كلی مردم به طرف دانشگاه صنعتی سرازیر و یكباره این دانشگاه به عنوان یك مركز مبارزه برای حقخواهی معرفی گردیده و از طرف حمایت كنندگان یك صندوق مالی برای پرداخت حقوق به اعضاء هیئت علمی به صورت وام برقرار میگردد و یكی دو ماهی هم از این صندوق حقوق دریافت و بعد پس داده شد. تیر ماه یك دانشجو در جلوی دانشگاه اقدام به خودسوزی میكند وسپس جلسه سمینار بررسی مشكلات دانشگاهی تشكیل میشود. در تاريخ 25/4/57 پس از ملاقات عدهای با نخستوزیر و تأكید او برای پذیرش دورههای دكترا و فوقلیسانس در تهران، طی جلسهای در دانشكده فیزیك قرار میشود بر خلاف تصمیم نخستوزیر 700 دانشجو برای دوره لیسانس از طریق انتشار آگهی در جراید پذیرش شوند و آگهی پذیرش دانشجو از طرف شورای دانشگاه صنعتی در روزنامه اطلاعات چاپ میشود. دولت در تاريخ چهارم مرداد اعلامیهای صادر میكند مبنی بر این كه دوره لیسانس دانشگاه صنعتی به طور قطع به اصفهان منتقل میشود. در تاريخ 27 مرداد در جلسه مطبوعاتی، شاه در جواب برای تعیین تكلیف دانشگاه صنعتی، اظهار داشت كه هیئت امناء تكلیف دانشگاه را روشن خواهد كرد. به دنبال گسترش تظاهرات ضد رژیم شاهنشاهی خصوصاً در شهرهای كشور در ماه مبارك رمضان ، دكتر آموزگار تغییر كرده و مهندس شریف امامی رئیس مجلس سنا به نخستوزیری منصوب گردید و دولت خود را دولت آشتی ملی اعلام كرد . در تاريخ 9 شهریور 57 در روزنامه كیهان اعلام میشود كه موضوع دانشگاه صنعتی آریا مهر در جلسات دولت مطرح است و 700 دانشجو برای تهران در این دانشگاه پذیرفته خواهد شدو 15 شهريور رسماً اعلام میشود كه دانشگاه صنعتی آریا مهر در تهران باقی میماند و رئیس دانشگاه توسط شورای دانشگاه انتخاب خواهد شد.
7) دکتر حسینعلی انواری
در تاريخ16/6/57 دكتر حسینعلی انواری (مرحوم) استاد قدیمی دانشكده برق و معاون آموزشی دانشگاه با رأی اعضای دانشگاه به ریاست دانشگاه منصوب میشود (عنوان نیابت تولیت عظمی هم از بین میرود)
در جلسه شورای دانشگاه در مورد نحوه پذیرش دانشجو بحث و قرار میشود از بین 20 هزار نفری كه در كنكور سراسری قبول شدهاند داوطلبان متقاضی ورود به دانشگاه صنعتی شریف، پذیرفته شوند. در این جلسه اعلام میشود كه 4 ماه حقوق معوقه پرداخت خواهد شد. اسامی 707 نفر قبولیهای دانشگاه در روزنامههای صبح و عصرمورخ25 شهریور اعلام میشود. اعضاء كمیته رفاه در ادوار مختلف در جريانات اين سال ها فعالیت بیشتری داشتند. بالاخره سال تحصیلی جدید در اول مهر با حضور 3 هزار دانشجو در مقاطع كارشناسی و كارشناسی ارشد (در بعضی رشتهها) و با حضور 270 نفر اعضاء هیئت علمی آغاز بكار نمود. (كه به علت اوضاع مملكت خیلی زود همه دانشگاهها تعطیل و پس از پیروزی انقلاب در ترم دوم همین سال مشغول به كار گردیدند.) بدین ترتیب اعضاء هیئت علمی دانشگاه صنعتی موجب شدند اين دانشگاه را كه 13 سال از تأسیس آن گذشته بود در تهران نگه دارند.
زمان آغاز به فعاليت دانشكده ها در جدول زير آمده است .
• در سال 1379 با تأسيس رشته مهندسي نفت به مهندسي شيمي و نفت تغيير نام داد.
شرايط اجتماعي – فرهنگي - سياسي
نخستين و مهمترين نکته اي که در تحليل روند کلي فعاليتهاي دانشجويي و فوقبرنامه دانشگاه صنعتي شريف لازم است مورد توجه قرار گيرد، خاص و ويژه بودن دانشجوياني است که وارد اين دانشگاه ميشوند. به طور کلي آنچه باعث برتري اين دانشگاه بر ساير دانشگاههاي کشور گرديده است، دانشجويان (در درجه اول) و هيأت علمي آن (در درجه دوم) ميباشد. صرف نظر از دانشجويان نخبه، دانشگاه از نظر امکانات برتري چنداني بر ديگر دانشگاهها ندارد . مهمتر از برتريهاي هوشي و فکري، دانشجويان دانشگاه از نوعي شعور و فهم برخوردارند که از درک متعارف و معمول زمانه خود فراتر ميرود. دانشجويان شريف، نه تنها با هوشاند بلکه اغلب مجهز به نوعي فهم و استعداد خاص هستند که منحصر به دايره محدود و بسته علم نيست. اين گونه احساس ميشود که علم و تخصص، به خودي خود کنجکاوي و عطش ذهني- رواني دانشجويان شريف را برآورده نساخته و سيراب نميسازد. حوزههاي جذاب ديگري هم به غير از علم وجود دارد که ذهن پذيرا و مستعد دانشجويان علاقهدروني و باطني نسبت بدانها احساس ميکند .با آن که دانشگاه، نام آريامهر را به همراه داشت و توليت آن نيز بر عهده شاه بود، اما به دليل برخورداري از دو ويژگي نخبه گي و شهرستاني بودن دانشجويان، این دانشگاه در نگاه انتقادي در عرصه اجتماعي و چالش با نظام سياسي موجود نيز پيشتاز گرديد .
دکتر مجتهدی
تولیت عظمای دانشگاه را شخص اول مملكت در آن زمان داشت و این موضوع توقعات زیادی را به وجود آورده بود. شاه در روز افتتاح دانشگاه از دانشجویی سوال میكند انگیزه شما از انتخاب این دانشگاه برای ادامه تحصیل چه بوده است؟ و آن دانشجو جواب میدهد من اطمینان دارم كه در این مكان خواهم توانست آرزوهای فردی و اجتماعی خود را پیدا كنم و این موضوع یك احساس عمومی بوده و اعضای هیئت علمی و كاركنان دانشگاه نیز آینده خود را از لحاظ معنوی و مادی در سطح بالایی تأمین شده میدانستند. همزمان با تأسيس دانشگاه فعاليت هاي دانشجويي نيز آغاز شد. در ابتداي تأسيس دانشگاه، کانون دانشجويان تشکيل و در پنج زمينه فعاليت خود را آغاز نمود: انتشار سخنرانيها، برنامههاي تفريحي، تعاوني دانشجويان، برنامه جشنها و بازديدهاي علمي. با توسعه دانشگاه، فعاليتهاي دانشجويي وارد مرحله جديدي شده و از اواسط سال 1346 حجم فعاليتها افزايش يافت. اقبال دانشجويان در اين سالها، بيشتر متوجه فعاليت هاي ورزشي بود يكي از رويدادهاي سال 1346 را بايد تأسيس اتاق کوه دانشگاه صنعتي شريف نام برد. برخي وقايع ومسائل صنفي ودر اين دوره بشرح ذيل است پس از چند ماه از شروع كار دانشگاه و تعطیلات 10 روزه بین ثلث اول و دوم در تاریخ 28/10/1345 با مطرح شدن شكایت دانشجویان از ریاست دانشگاه و موضوع بعضی كاستیهای آموزشی و قهر آقای مهندس نیایش به علت اختلاف نظر با نيابت تولیت در اداره گروه آموزش رسمی فنی (از لحاظ تعداد اعضای آموزشی این گروه و احترامی كه دانشجویان برای آقای مهندس نیایش قائل بودند)، اولین اعتصاب دانشجویان در تاریخ 1/11/1345 به همین مناسبت شروع میشود. بین آقای دكتر مجتهدی و معاون ایشان اقای دكتر منتصری هم اختلاف پيش مي آيد و در تابستان 46 دكتر منتصری به ریاست دانشگاه تبریز منصوب میشود. در تابستان 46 به كمك آقای مهندس پیروزنیا، آقای مهندس نیایش با حفظ سمت و همچنین مشاور نیابت تولیت به دانشگاه بر میگردد. در دومین سال تحصیلي حذف اسامی هیئت علمی تحصیل كرده در ایران در دومین نشریه دانشگاه و متعاقب آن نوشته نشدن اسامی هیئت علمی تحصیل كرده فوقلیسانس (كه عده زیادی هم بودند) روی جزوههای منتشره باعث اعتراض این گروه و شكایت آنها به هیئت امناء میگردد. نارضايتي عده اي به اداره دانشگاه با روش سنتی دبیرستان البرز و یا تاکید او برانضباط و شاید موارد دیگر، در تاریخ 21/11/1346 آقای پروفسور رضا استاد دانشگاه سیراكیوس امریكا به نیابت تولیت عظمای دانشگاه صنعتی و دكتر مجتهدی به ریاست دانشگاه ملی (شهید بهشتی كنونی) منصوب میگردند. در مورد تعويض رييس دانشگاه دكتر مجتهدي نظر ديگري دارد و مي گويد : بعد از بازديد يك هيئت آمريكايي از دانشگاه شاه دكتر رضا را جاي من انتخاب كرد . نمي دانم اوامر آمريكايي ها را شاه انجام ميداد.شاه خيلي ضعيف النفس بود .شاه خودش تحصيلاتي نداشت ودر امور وارد نبود و اطرافيانش براي استفاده از او زير بغلش هندوانه مي گذاشتند. زمزمه انتقال دانشگاه به اصفهان در همان زمان تأسیس البته نه به صورت رسمی مطرح بوده ، وبعد ها موجب بروز اختلاف نظر بين نايب التوليه واساتيد گرديد.
دکتر رضا
در دوره كوتاه مديريت ايشان( دكتر رضا) ، بعضی نابرابریها در حقوق حذف شد. ایشان به اعضاء هیئت علمی می گفت كه با عشق دانشگاه زندگی كنید، راه بروید و حتی در موقع خواب هم به فكر دانشگاه باشید و پی امور مادی هم نباشید. اظهارات ایشان در مورد یادگیری و آموزش بیشتر و سریع كامپیوتر در دانشگاه و مملكت، قابل ذكر است . ایشان در صدد تغییر سیستم آموزشی فرانسوی به سیستم امریکایی بودند. پروفسور رضا به ورزش تنیس خیلی علاقهمند بود و اكثر صبحها با یكی از همكاران با لباس مخصوص تنیس در محوطه دانشگاه بازی میكرد. دكتر ضرغامي مي گويد :همزمان با ايجاد دانشگاه صنعتي آريامهر در ايران ،انقلاب بزرگ آموزشي در فرانسه واعتراض عظيم دانشجويان آمريكا به جنگ ويتنام در شرف تكوين بود.دكتر رهنما بمنظور جلوگيري از تسري اين اعتراضات به محيط هاي آموزش عالي شاه را تشويق كرد تغييرات بنيادي در نظام آموزش عالي ايجاد نمايد .ودر كنفرانس آموزشي رامسراصول انقلاب آموزش عالي بشرح زير شكل گرفت : - لزوم ديالوگ با دانشجو - لزوم پزوهش در محيط دانشگاه - آزادي دانشجو در انتخاب درس وايجاد سيستم واحدي - حذف كرسي استادان وپروفسور رضا رييس دانشگاه تهران شد تا اين اين انقلاب را در دانشگاه تهران پياده كند
دکتر امین
به تدريج در اين دوره فعاليت هاي ورزشي از فعاليت هاي فرهنگي دانشجويي جدا و زمينه براي فعاليت گروه هايي مانند گروه تئاتر، گروه جاز، گروه موسيقي ملي، گروه سينما و فيلم، گروه نقاشي و گروه شعر و ادبيات فراهم شد.و در خرداد ماه 1348 سازمان هنري دانشجويان تشكيل گرديده و در چند رشته مهم فرهنگي و هنري، اقدام به جذب دانشجويان علاقه مند کرد. در اين سال ها، فعاليت هاي دانشجويي عمدتاً شکل ذوقي داشته و فعاليتهاي سياسي نيز به صورت پراکنده و کاملاً مخفي انجام ميگرفت اما به تدريج همزمان با شكل گيري گرو ه هاي چريكي و فعاليت آنها در دانشگاه ها، فعاليتهاي سياسي دانشجويان ريشههاي قويتر پيدا کرده و شکل منسجمتري به خود گرفت. گروه هاي چپ و مذهبي، توانسته بودند سلطه وهژموني جبهه ملي و نهضت آزادي را که در دهه 1340 حاکم بود را شکسته و خود پرچمدار مبارزه با شاه گردند . در اين ميان، گروههاي مذهبي نيز طي سالهاي 49 به بعد با راهاندازي انجمن اسلامي دانشجويان و نمازخانه در طبقه سوم ابنسينا و تعاوني مصرف دانشجويان و فعاليتهايي مانند کوهنوردي توانسته بودند در کنار گروههاي چپ كه عمدتا در فعاليت هاي هنري وكوه حضور داشتند، در دانشگاه فعال ظاهر شوند. بهطوريکه نخستين حرکت سياسي دانشجويي در سال 1349 توسط دانشجويان شريف صورت گرفت. اين حرکت در اعتراض به افزايش بليط اتوبوسها انجام شد و دانشجويان همراه با مردم، چندين دستگاه اتوبوس را واژگون ساختند. . دعوت از استاد مرتضي مطهري و مرحوم علي شريعتي براي سخنراني در دانشگاه در اين سال ها صورت گرفت وسخنراني دکتر شريعتي تحت عنوان «از کجا آغاز کنيم؟» در سالن تربيت بدني فعلي با استقبال کم نظير دانشجويان مواجه شد. در سال 1350 به مناسبت جشن هاي 2500 ساله، نمايشگاه آثار برگزيده نقاشي برگزار شد. اين نمايشگاه به مکاني براي بيان اعتراضات ضد رژيم مبدل گرديد. برخي از تابلوهايي که توسط دانشجويان کشيده شده بود، خشم شاه را برانگيخت و شاه پس از بازديد از نمايشگاه با عصبانيت نمايشگاه را ترک کرد. سفر نيکسون رئيس جمهور وقت آمريکا به ايران در سال 1351 ، با واکنش تند و خشم آلود دانشجويان مواجه شد. تعدادي از دانشجويان دانشگاه صنعتي و دانشگاه هاي ديگر تهران به طرف ماشين وي سنگ پراني کردند. اين واقعه، به شدت خشم ساواک را برانگيخت و به دستگيري تعدادي از دانشجويان انجاميد. . گسترش فعاليت هاي سياسي دانشجويان دانشگاه به درگيري و رويارويي مستقيم بين گارد دانشگاه که به صورت شبانه روزي در جاي فعلي مسجد دانشگاه مستقر بودند و دانشجويان منتهي شد. يکي از روزهاي تاريخي اين دانشگاه 12 ارديبهشت 1350 است و درگيري تمام عيار گارد شاهنشاهي دانشگاه با دانشجويان. در نتيجه اين شورش، صدها نفر زخمي شده و بخش هايي از دانشگاه، کتابخانهها و آزمايشگاهها به ويرانه تبديل شد. ضرب و شتم دکتر گريگوريان، مؤسس و استاد دانشکده مهندسي عمران، توسط گارد دانشگاه حادثه ديگري بود که در اين سال روي داد. برخي اتفاقات سياسي وصنفي در اين دوره بشرح زير مي باشد - اعتصاب دانشجویان دانشگاه صنعتی به پیروی از دانشجویان دانشگاه تهران شروع و در تاریخ 30/9/1349 دانشگاه مدتی برای دانشجویان تعطیل اعلام میشود. - در پی تظاهرات دانشجویان، پلیس به فرماندهی سرهنگ طاهری به دانشجویان و حتی بعضی از اعضای هیئت علمی (آقایان دكتر گریگوریان و مهندس ابطحی) حمله میكند و تعدادی از دانشجویان دستگیر و به وسیله دو دستگاه اتوبوس به زندان برده میشوند. - اعضای هیئت علمی در 19 اردیبهشت به خاطر اعتراض به موضوع فوق استعفا داده و خواهان عذرخواهی رسمی دولت و تنبیه مسببین واقعه میشوند. بعد از ارسال نامه و اظهار تأسف دولت از سوی نخستوزیر و تشكیل دو جلسه عمومی در تاریخ های 14 و 28 اردیبهشت 50 با حضور آقای دكتر امین جهت بررسی نامه نخستوزیر، بالاخره استعفای همگانی با چند شرط پس گرفته شده و كلاسها تشكیل میشود. ولی عدهای از دانشجویان ترم و بعضی هم چند درس را حذف میكنند. در حقیقت قطع ارتباط شاه با دانشگاه اگر نه به طور رسمی ولی به شكل عاطفی از همین زمان شروع و مدتی بعد از این جریانات سرهنگ طاهری (بعد از این جریانات ارتقاء درجه گرفته و سرتیپ شده بود)توسط سازمان مجاهدین خلق ترور میشود. در سال 1350 كمیته رفاه از طرف كادر آموزشی برای بررسی و به تحقق رسانیدن رفاه كاركنان دانشگاه تبدیل گردید. اصرار بر پاكسازي دانشگاه از عناصر نامطلوب واخراج 17 استاد و28 دانشجو در سال 50 كه از سوي رييس دانشگاه اجرا نشد. دكتر ضرغامي در مورد شرايط اين دوره مي گويد: همزمان با جشن هاي 2500 ساله و واقعه اي 12 ارديبهشت سال 50 و ضرب شتم دانشجويان واستادان در يورش پليس به دانشگاه (و شكسته شدن دست دكتر گريگوريان استاد دانشكده سازه در اين حادثه )و استقرار گارد در دانشگاه موجب شد ديالوگ دانشجو استاد معني خود را از دست بدهد واحساس بيگانگي نسبت به محيط دانشگاه در جمع کثيري بوجود آيد.دكتر نصر معتقد بود تشنج محيط هاي دانشگاه ناشي از بيگانگي فرهنگي دانشجويان نسبت به محيط علمي ومهندسي دانشگاه است ولذا مركز علوم انساني را بوجود آورده ودروس فلسفي ديني هنري وتاريخي را به دانشجويان ارائه داد.
دکتر نصر
بهطور کلي طي سال هاي 1350 تا 1356، فعاليتهاي دانشجويي کاملاً جنبه سياسي يافته بود و ساير فعاليتها (از جمله فعاليتهاي هنري و فرهنگي) در راستاي جنبش سياسي دانشجويان قرار ميگرفتند. در اين دوره گروههاي فوقبرنامه بستري بود براي جذب نيرو و کارهاي فکري عناصر سياسي. اکثر گروهها در اختيار چپيها بود. گروههايي مثل اطاق کوه، فيلم، نقاشي، موسيقي، تئاتر عمدتاً دست چپيها بوده و اداره نمازخانه، تعاوني مصرف و کتابفروشي و گروه عکس و انجمن قلم، دست دانشجويان مذهبي قرار داشت. دهه پنجاه به دليل حضور سران سازمان مجاهدين خلق در آن موقع در دانشگاه و بسياري از سران گروههاي چپ، دانشگاه شريف يکي از مراکز اصلي فعاليتهاي سياسي و مبارزات مسلحانه اين گروهها محسوب ميشد.. علاوه بر شهيد شريف واقفي و مرتضي صمديه لباف که در جريان تغيير ايدئولوژيک سازمان مجاهدين خلق در سال 54 به مارکسيسم، به دليل حفظ اعتقادات مذهبي و جدائي از سازمان ترور درون سازماني شدند، گروه ديگري از دانشجويان دانشگاه در جريان مبارزات گروه هاي چريكي ضد رژيم بازداشت و شکنجه شدند و تعدادي نيز به قتل رسيدند. در ميان کشته شدگان، هم از نيروهاي چپ به چشم مي خورد و هم از نيروهاي مذهبي. با بروز انشعاب چپ در سازمان مجاهدين و جذب تعدادي از دانشجويان دانشگاه به فاز چپ، توجه دانشجويان مذهبي به کارهاي فرهنگي و فکري بيشتر شد. برخي اتفاقات سياسي وصنفي در اين دوره بشرح زير مي باشد - در مراسم 16 آذر52 دانشجویان اعتصاب میكنند و كلاسها به مدت چند روز تشكیل نمیشود وبعلت نامرتب بودن تشكیل كلاسها از این تاریخ به بعد منجر به حذف ترم اكثر دانشجویان دانشگاه میشود - به علت بیاحترامی به كادر آموزشی (به وسیله مقاماتی خارج از دانشگاه) بنا به دستور شورای دانشگاه استادان 18 دیماه در كلاس درس حاضر نمیشوند. - درسال هاي 52 و54 دو ترم كامل دانشجويان وتعدادكثيري از دروس آنان در ديگر ترم ها منحل شد. - خرداد 54به منظور اعتراض به موقعیت مكانی شهرك دانشگاه و به دلیل عدم اجازه شهركسازی از طرف شهرداری، تصمیم به ماندن در داخل دانشگاه در شب گرفته میشود كه اصرار آقای دكتر نصر برای انصراف از این عمل مورد قبول واقع میگردد و بالاخره بعد از دو شب ماندن در دانشگاه (تیرماه 54)، آقای دكتر نصر اطلاع میدهد كه اجازه ساختن شهرك تصویب شده است. - برداشتن دفتر حضور و غیاب اعضاء هیئت علمی که از زمان دكتر مجتهدی وجود داشت در زمان آقای دكتر نصر موجب رضایت اساتید شد.
دکتر ضرغامی
در اين دوره علاوه بر فعاليت هاي سياسي دانشجويان موضوع انتقال دانشگاه به اصفهان نيز موجب گسترش موج مخالفت ها خصوصا در بين اعضاي هيئت علمي گرديد. . برخي اتفاقات سياسي وصنفي در اين دوره بشرح زير مي باشد - بروز اختلاف در مورد انتقال دانشگاه به اصفهان منجر به اخراج 13 نفر از اعضای هیئت علمی شد . تعدادی از هیئت علمی که وام مسكن آنها دچار اشكال شده بود با نزدیكی صمیمانه كمیته رفاه «كه منتخب همه اعضاء هیئت علمی بودند» با ایشان به خوبی حل گردید. - جلسه كمیته رفاه و متعاقب آن كادر آموزشی در تاریخ15/1/55 تشكیل و چون خواستههای مورد نظر انجام نمیشود، در تاریخ 30/1/1355 كادر آموزشی به كلاسها نمیروند. - درتاریخ7/10/55 تظاهرات شدید دانشجویان خسارات زیادی به دانشگاه وارد شد. فرمانده گارد دانشگاه سرگرد نوروزی بود. اعتصاب دانشجویان اكثراً با زد و خورد و تعقیب ساختمان به ساختمان و بام به بام توسط مأمورین گارد مواجه میشد. سرگرد نوروزی هم پس از مدتی توسط افراد گروه های چریکی ترور گردید. - اسفند 55 آقای دكتر پرویز آموزگار معاون وزیر علوم و رئیس سازمان سنجش به دانشگاه آمد و در جلسه كادر آموزشی تهدیداتی كرد. پس از این جلسه تصمیم گرفته شد كه اگر وعدههای رفاهی انجام نشود در تاریخ 15/12/1355 اعتصاب شود. - در1 اسفند 55 دفترچه راهنمای كنكور تصمیمگیری در مورد انتخاب دانشجو برای دانشگاه صنعتی در تهران به بعد موكول میشود. - فروردین 56 مسئله عدم پذیرش دانشجو در تهران واقعاً جدی شده و به علت مبارزاتی كه علیه دستگاه حاكمه از طرف دانشجویان و اعضاء هیئت علمی كه به خاطر به تحقق رسانیدن خواستههایشان انجام میشد، جریان انتقال دانشگاه از نظر آنان یك حركت سیاسی و حتی تنبیهی از طرف دولت تلقی گردیده و نمیبایست این انتقال انجام میگیرد. - سوم اردیبهشت 56 اعضای هیئت علمی برای اعتراض به كتك خوردن یكی از استادان دانشگاه تهران، یك شب در داخل دانشگاه میمانند.
دکتر مهران
در اين دوره تظاهرات و انقلاب مردمي شروع شده و تحركات سياسي اساتيد و دانشجويان خصوصا با هدف مخالفت با انحلال دانشگاه،رنگ وبوي ديگري پيدا كرده است. اعتصاب اساتيد در 17 ارديبهشت 57 آغاز گرديده و 5 ماه طول کشيد. نهايتاً دولت به جهت شرايط خاص انقلاب از انحلال وانتقال دانشگاه صرفنظر کرد.. . برخي اتفاقات سياسي وصنفي در اين دوره بشرح زير مي باشد - از مهر 56 فعالیتهای آموزشی در دانشگاه صنعتی اصفهان شروع شده و دانشگاه صنعتی شریف در تهران دانشجوی جدید نمیپذیرد. همچنین پروفسور مهران سیزده نفر از اعضای هیئت علمی را كه اخراج شده بودند به دانشگاه برگردانید. بهمن ماه 56 پس از جلسات زیاد در مورد ابقاء دانشگاه صنعتی در تهران، برای نخستوزیر نامهای تهیه و ارسال میشود. وقایع سالهای 57-56 بسیار جالب است. به طور مثال نشستن دانشجویان به صورت ساكت و بیحركت در تالارهای ساختمان مجتهدی و برگزاری مراسم شب شعر 5000 نفری در دانشگاه و تظاهرات در خیابان آزادی تا خیابان امیرآباد شمالی (كارگر شمالی فعلی). سی فروردین 57 دانشجویان یك نگهبان را كه به دستور حبیبی (مدیر امور اداری دانشگاه) اعلامیههای آنها را جمع كرده بود با زنجیر از طبقه سوم ساختمان مجتهدی آویزان میكنند كه در دانشگاه صنعتی و نقاط دیگر و سر و صدای زیادی میكند. دهم اردیبهشت57 در جلسه عمومی هیئت علمی دانشگاه قطعنامه ابقاء دانشگاه صنعتی در تهران تصویب و قرار میشود در صورت عدم قبول آن، از تاریخ 17/2/1357 كارد آموزشی در كلاسها حاضر نشوند. 18اردیبهشت روزنامهها در مورد اعتصاب دانشگاه صنعتی شریف مطالبی چاپ میكنند و حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف بعد از چند روز اعتصاب قطع میشود و از طرف اعضاء هیئت علمی تشكیل كمیتههای مربوط به اعتصاب مانند كمیته تهیه بولتنهای خبری, كمیته مالی و كمیته حقوقی اعلام میشود. ضمناً قرار میگردد كه در تمام مدت اعتصاب، دو هفته یك بار جلسهای با حضور اعضاء هیئت علمی دانشگاه در یكی از دانشكدهها و یا مراكز برای بررسی اخبار، حمایتها و پیشرفتهای مربوط به اعتصاب تشكیل میگردد. 28 خردادماه مجلس شورای ملی از استادان برای شركت در كمیته عالی مجلس دعوت میكند و در آنجا آقای نبیاحمد نماینده مجلس به مسئله عدم پرداخت حقوق اعضای هیئت علمی اعتراض میكند. مدتی پس از این اعتصاب، سیل حمایت دانشگاهها و مؤسسات آموزشی دیگر، روزنامهها، صاحبان قلم، بازاریان و به طور كلی مردم به طرف دانشگاه صنعتی سرازیر و یكباره این دانشگاه به عنوان یك مركز مبارزه برای حقخواهی معرفی گردیده و از طرف حمایت كنندگان یك صندوق مالی برای پرداخت حقوق به اعضاء هیئت علمی به صورت وام برقرار میگردد (یكی دو ماهی هم از این صندوق حقوق دریافت و بعد پس داده شد). تیر57 یك دانشجو در جلوی دانشگاه اقدام به خودسوزی میكند و جلسه سمینار بررسی مشكلات دانشگاهی تشكیل میشود. 25 تیر پس از ملاقات عدهای با نخستوزیر و تأكید او برای پذیرش دورههای دكترا و فوقلیسانس در تهران، طی جلسهای در دانشكده فیزیك قرار میشود بر خلاف تصمیم نخستوزیر 700 دانشجو برای دوره لیسانس از طریق انتشار آگهی در جراید پذیرش شوند. - سوم مرداد57 گردهمایی در سالن اجتماعات دانشكده شیمی با حضور بیش از 200 نفر از دانشگاههای مختلف برگزار و با انتخاب هیئت اجرایی برنامههای حمایت از خواستههای دانشگاه صنعتی (مخصوصاً پذیرش دانشجو) خروج گارد و استقلال دانشگاهها تصویب میشود. - سوم مرداد آگهی پذیرش دانشجو از طرف شورای دانشگاه صنعتی در روزنامه اطلاعات چاپ میشود و چهارم دولت اعلامیهای صادر میكند مبنی بر این كه دوره لیسانس دانشگاه صنعتی به طور قطع به اصفهان منتقل میشود. در جلسه مطبوعاتی27 مرداد شاه در جواب آقای عنایت برای تعیین تكلیف دانشگاه صنعتی، اظهار داشت كه هیئت امناء تكلیف دانشگاه را روشن خواهد كرد. - به دنبال تظاهرات ضد رژیم كه از چند ماه قبل شروع و مخصوصاً در ماه مبارك رمضان در شهرهای كشور اوج گرفته بود، دولت آقای دكتر آموزگار تغییر كرد و مهندس جعفر شریف امامی رئیس مجلس سنا به نخستوزیری منصوب گردید و دولت خود را دولت آشتی ملی اعلام كرد. در اولین اعلامیه خود دستور به برگردانیدن تاریخ شاهنشاهی به هجری شمسی (كه در سال 1355 هجری شمسی به 2535 شاهنشاهی تغییر داده شده بود) را صادر نمود. وقایع چند ماه گذشته و همانطور آینده نشان داد كه كار از صدور این نوع اعلامیهها گذشته و اوضاع مملكت به طور دگرگونی و انقلاب پیش میرود. - درنهم مرداد روزنامه كیهان اعلام میشود كه موضوع دانشگاه صنعتی آریا مهر در جلسات دولت مطرح است و 700 دانشجو برای تهران در این دانشگاه پذیرفته خواهد شد. - در 15 مرداد رسماً اعلام میشود كه دانشگاه صنعتی آریا مهر در تهران باقی میماند و رئیس دانشگاه توسط شورای دانشگاه انتخاب خواهد شد. تاریخ خاتمه نیابت تولیت پروفسور مهران 15/6/1357 در اطلاعات آموزشی دانشگاه نوشته شده است. لكن پس از مدتی كه از اعتصاب اعضاء هیئت علمی گذشت از پروفسور مهران خبری نبود.
دکتر حسینعلی انواری
همزمان با ملغي شدن موضوع انتقال دانشگاه وموافقت با جذب دانشجوي جديد از كنكور سراسري ، با اوج گيري انقلاب اسلامي و شرايط خاص آن دوره كشور، تجمعات دانشجويي وبحث هاي سياسي در فضاي هال تالارها وجلوي ابن سينا اعلاميه نويسي خصوصا در خوابگاه هاوسخنراني هاي متعدد جهره هاي سياسي در دانشگاه بطور گسترده در جريان بود. بهمين دليل پس از آغاز سال تحصيلي در مهر 57 دانشگاه هاي سراسر كشور تعطيل شده ودانشگاهيان نقش موثري در پيروزي انقلاب در بهمن 57 ايفا نمودند.
مراجع:
- شريف از آغاز تا كنون- به روايت روساي آن.مهندس ميرزايي ، مهندس سيه بازي - مروري بر تاريخ دانشگاه صنعتي شريف .مهندس معين زاده - دانشجوي شريف در عرصه فرهنگ.مهندس ميرزايي ، عباس كاكاوند - متن تاريخچه تهيه شده در چهلمين سال تاسيس دانشگاه
آخرین خبر
.jpg)